Verstand van kunst Verstand van kunst, dat heb ik niet en dat wil ik ook niet hebben. Ik kijk, ik beleef, of doe het zelf. Samen, of alleen. Pas dan is er, soms, iets te zeggen. Maar er op studeren, er veel over denken – van alles moeten en van alles willen – da’s niks, dan raak ik gestrand. Een vis op het droge. Hoe dom is verstand! “We think too much and feel too little”, dat zei Charley Chaplin eens. En zo is het ook natuurlijk. Hij was dan ook artiest. Hierbij: detail van een grote pastel […]
Jaar: 2016
Het gat in de werkelijkheid
Het gat in de werkelijkheid, iets van kunstenaars? Kunstenaars, dat is het soort volk dat graag de regels op z’n kop zet. Echt wel. Ze zouden ze het liefst slopen. Een bestaande visie, dat is iets om te onderzoeken. Tegenaan te schoppen. Zij zijn bereid het hele stelsels van opvattingen, die in wezen onze realiteit uitmaken, op losse schroeven te zetten, altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden, naar groei. Ze schoppen een ‘gat in de werkelijkheid’. (Of ze vinden dat gat, zomaar ineens, op een verdwaalde achterafmiddag.) Waarom doen ze dat? Misschien vermoeden ze een opening naar een onverwacht […]
Jean Tinguely: op leven en dood
Jean Tinguely: op leven en dood Jean Tinguely: op leven en dood. Nu in het Stedelijk. Tinguely: de man met de tomeloze energie, voor wie schilderijen veel te statisch waren: natuurlijk moest hij bewegende schilderijen bedenken. Waar, als een balletchoreografie, vormen steeds nieuwe vormen maken, of lijnen hun spel spelen. En natuurlijk vond hij de lichaamsbewegingen van een schilder het belangrijkst en maakte hij tekenmachines, die dat zelf konden doen. Nu was ik al verkocht bij de tekenmachientje dat mijn neefje ooit van Meccano knutselde, met een stompje potlood en echte papiertjes, maar toen ik jaren later de tekenmachines […]
Jimi Hendrix, Eric Clapton en Herman Brood. En kunst
Jimi Hendrix, Eric Clapton en Herman Brood. En kunst Jimi Hendrix, Eric Clapton en Herman Brood. En kunst. Hendrix ontmoette Clapton in 1966. Of was het andersom? Want Hendrix kwam, zag en overwon. Ook al bedoelde hij dat niet zo: lekker gitaarspelen wilde hij, en jammen. Maar wat maakt grootheid nou tot grootheid? It’s a mystery. Er wordt wat afgepuzzeld over het hoe en het waarom. Geef je over Misschien is het een gave. Misschien een overgave: het opgeven – van angstvallig proberen de regie te behouden. Van stoppen met het enkel en alleen maar toepassen van de trucjes […]
Het geheim van Jan Jansen, schoenontwerper
Het geheim van Jan Jansen, schoenontwerper Het geheim van Jan Jansen, schoenontwerper. De bekendste schoenontwerper van Nederland, met schoenen die in museumcollecties te vinden zijn, internationaal. Fantasie, dat heeft hij in ruime mate, deze inmiddels 75-jarige ontwerper. Maar nog meer dan dat kun je aan zijn schoenen zien, dat hij ingaat op de fantasieën, die er bij anderen leven – misschien volkomen onbewust. Hij merkt dat kennelijk op, aanvoelen noemt hij dat zelf, en weet daar vorm aan te geven. Hij kent zijn materiaal en heeft alle vakmanschap ook in huis. Hoe Maar vooral dat aanvoelen: ‘Hoe werkt dat?’ […]
Dunschillertje
Je zieltje bloot. Misschien is het waar, dat kunstenaars vaak intenser dan gemiddeld leven. Maar dat komt dan wel omdat ze ooit met een dunschiller bewerkt zijn, waardoor het leven als een rasp langs hun ziel gaat. Gevoelig genoeg om alternatieven te zien. Maar dan wordt het extra de kunst om – rakelings langs alle klippen en ravijnen – het spoor van je eigen visie te blijven volgen: heel goed opletten dat je nergens de diepte in valt; en heel eigen oplossingen vinden voor wat er allemaal opdoemt. Terwijl je weet, dat het ideaal dat je nastreeft altijd net […]
Het belang van Bizar: Niels Huizer
Het belang van Bizar: Niels Huizer Het belang van Bizar: Niels Huizer. Niets is wat het lijkt. Niets blijft zoals het is. That’s life. Deal er maar mee. Hoe dan? Als je kunstenaar bent begin je dat eerst eens te tekenen. En te schilderen. Net als Niels Huizer. Verraderlijk fris en onschuldig ogen zijn tekeningen en schilderijen, maar het zijn beslist bizarre observaties of observaties van een bizarre wereld. Het ziet er zo luchthartig uit: humor en kleur. Misschien kijk je er even naar en denkt nog: hier kan ik uit komen, het is een puzzel, maar straks begrijp […]
Le Nozze di Figaro
Le Nozze di Figaro Le Nozze di Figaro, daar vertelt Ben Wandelen over. En ik maakte The singer. ‘Heb mijn hart weleens vastgehouden bij de Opera-Zuid-ontwikkelingen… de Rigoletto van vorig seizoen raakte naar mijn idee nog nét niet de bodem… het mocht dan ook nooit wat kosten; intendant Miranda van Kralingen moest echt toveren én toveren kan ze… alleen houdt ze er wel mee op én dat is jammer. Vanavond stond ze in Le Nozze di Figaro als Marcellina zelf weer op het toneel en was ze – hoewel bedeeld met een bijrol – voor mij dé magneet op […]
Alma-Tadema, klassieke verleiding
Alma-Tadema, klassieke verleiding Alma-Tadema, klassieke verleiding. Trump versus Clinton: de Amerikaanse verkiezingen waren hevig bezig, maar Ben Wandelen vond: ‘Vandaag is het toch slechte smaak troef; konden wij mooi ongegeneerd naar Alma-Tadema… de grootmeester van… ja, van wat eigenlijk? Van het marmeren witte bankje natuurlijk! Trouwens… hoe hij iedere keer met licht, lapjes stof en rekwisieten schuift is zeker amusant; Photoshop avant la lettre… én als hij na jaren schuiven opeens het mediterrane licht helemaal toelaat, gebeurt er ook echt wel wat… zijn Biezenmandje is Hollywood op z’n best en bij De rozen van Heliogabalus raakten ook wij bedwelmd […]
De man die op avontuur wilde gaan. Hercules Segers
De man die op avontuur wilde gaan. Hercules Segers De man die op avontuur wilde gaan. Hercules Segers. Dat was ook de man die nooit veel verder kwam dan uit het raam te kijken van zijn eigen huis in oud Amsterdam. Daar maakte hij zijn etsen en schilderijen, ergens in de 17e eeuw (en momenteel te zien in het Rijksmuseum). Maar toch beleefde hij eindeloze avonturen, door volstrekt nieuwe etstechnieken uit te proberen, en met razendfijne lijntjes hele rotslandschappen te ontdekken in de wonderlijke vlekken en structuren die daardoor toevalligerwijze op zijn plaat waren ontstaan. En steeds verder dwaalde […]