Onderweg – de nieuwste foto’s van Robert Jan Stokman

Onderweg – de nieuwste foto’s van Robert Jan Stokman

Bij Riposo op de Hof,  is tot 16 november alvast een voorproefje te zien van de aanstaande expositie in de St. Aegtenkapel van een serie foto’s die mij steeds meer begon op te vallen. Het nieuwe werk van fotograaf Robert Jan Stokman is er niet om te pleasen, niet om een bepaald effect op te roepen, en al helemaal niet gemaakt vanuit een bepaalde overtuiging. Ze ontstaan – zonder vooropgezet doel. Kom daar maar eens om. Dat gaat niet niet iedereen zo maar af, want dan moet je luisteren naar wat je intuïtie je ingeeft.

Het zijn beelden zonder pretenties, die zo maar ineens bestaan, zijn. Het gaat niet meer om het vertellen van een verhaaltje, het is een ogenschijnlijk terloops vaststellen van hoe het leven zich – werkelijk – voordoet. Rauw en bar, maar puur. Ook als het tegenvalt. Herkend door een fotograaf die z’n vak verstaat, al kiest die ervoor zich er niet al te zeer tegenaan te bemoeien. Net zoals het leven niet naar je hand te zetten is, al wil je dat nog zo graag. Ongenaakbaar, maar prachtig als je het durft te nemen zoals het komt. Precies wat deze foto’s en zeker de korte films doen.

Reisverslag

Reisverslag van een verweerd skelet, dat is de titel van een bundeling van de reisverhalen van Basho, de grote Japanse dichter die in de 17e eeuw veel

rondtrok in zijn land. De haiku’s die hij schreef (heel korte gedichten, traditioneel met zeventien lettergrepen) hebben het vermogen om ons de kracht van de werkelijkheid om ons heen te laten ervaren. Juist als alles, in onze ogen, alleen maar vergankelijkheid lijkt te zijn. Dat doet Basho wel met meer natuur erin dan wij zouden doen, maar daar was dan ook wel meer van toen. Even tot rust komen en kijken, luisteren en voelen wat er eigenlijk werkelijk, in de diepte, toe doet. Vergankelijkheid of niet. Vertrouwenwekkend.

De oude vijver,

een kikker springt erin,

watergeluid.

Gedicht

Aan het volgende gedicht van Basho, geen haiku overigens, moest ik denken bij deze foto’s van Robert Jan Stokman:

Gedoemd te vallen

als een verweerd skelet;

de gure wind

blaast door mijn hart.

Na tien jaar herfst in Edo

gaan mijn gedachten ernaar terug

als naar mijn geboorteplaats.

Hierbij: detail van een foto uit de serie Onderweg.  De foto’s van Robert Jan Stokman. Onderweg, een voorproefje is te zien bij Riposo op de Hof 38, binnen het kader van 033Fotostad. De expositie Onderweg is vanaf 18 november t/m 4 december 2016 te zien in de Sint Aegtenkapel in Amersfoort. Meer over Basho. Lees ook Noli me tangere.