Je penseel als seismograaf – Dineke Groenhof Blaauw

Je penseel als seismograaf – Dineke Groenhof Blaauw

(Toets op ‘lees meer’ voor correcte weergave) 

Je penseel als seismograaf op de golven van muziek, dat ken ik. Dineke Groenhof Blaauw, wiens werk momenteel te zien is in Grand Café Halewijn in Amersfoort, dompelt zich onder in muziek, de stemmen van zangers in haar atelier. Met een penseel vol inkt in de hand. Als ik zelf vergelijkbaar werk dan is er veel meer: muziek, de drukte van een feest, de dansers (bijvoorbeeld) die ik als onderwerp heb, de vele kleuren, en daar midden in zoek ik de stilte. Maar deze schilderes is alleen – met de muziek en met haar penseel. En wat voor ’n penseel! De Japanse penselen zijn aardig groot van formaat, en bezet met een dot van de fijnste en zachtste haren. Heel zacht. Niet stug. Stugge haren, die kun je zelf nog een beetje sturen. Sturen doe je met je brein. Dan ben je weer aan het be-denken. En dat wilden we nu juist niet. (Toch?)

Hypergevoelig 

Nee, deze haren kunnen alleen maar volgen. Iedere beweging die je maakt, omdat je de muziek beleeft, en meebeweegt in het ritme en de klank – alsof je zelf een danser bent – iedere trilling hoe fijntjes ook wordt gevolgd. Als een seismograaf. En als jij je niet overgeeft aan wat er gebeurt, dan kunnen de penselen er ook niks aan doen, dan wordt het niet ‘echt’.

Oost- Indische inkt en rijstpapier

Diepzwarte inkt wordt als een spoor achtergelaten op hagelwit rijstpapier, dat iedere druppel onverbiddelijk in zich opneemt. Daar valt tot in de eeuwigheid meer iets aan uit te gummen. Het is een onverbiddelijke overhoring – net als op school – van hoe zuiver je bezig bent op dat moment, anders krijg je klop. Net als in de Japanse en Chinese  kalligrafie die ongeveer net zo werkt. Het gaat niet om mooi daar, het gaat om zuiver. En daar kom je alleen door aan jezelf te schaven. Zodat je heel stil kunt zijn van binnen. Anders kun je niets oppikken van wat er toe doet. Spontaniteit ten top.

Er deel van uitmaken

De draai van een danser kan vastgelegd worden op film, de klank van de zanger op geluidsdragers. En als je heel goed bent in je vak, dan kun je de bijzonderheid van nou net dat ene moment zo vastleggen dat het door blijft leven. Maar vaak lukt dat niet. Dan heb je een registratie die je verder niets doet. Maar deze manier van werken met ‘enkel maar een’ penseel kan je in ieder geval wel raken. Het is geen vastleggen, maar meedoen. Let maar op.

Puzzel

Breinbreker van de dag: hoe schilderen met ruimte te maken heeft, en muziek met tijd – maar dat kijken toch maar tijdelijk is, en muziek zo ruimtelijk.

En proost

Het werk is te zien bij Halewijn, en dat is mooi, maar ook een beetje ingewikkeld, omdat je daar meestal zo gezellig zit te snateren met elkaar – ikke wel -, dat ik niet weet of je de muziek er aan af kunt zien, maar doe je best maar even. 

Hierbij: Detail uit een werkstuk van Dineke.

Meer: Dineke Groenhof Blaauw. Het werk is tot 1 december 2017 te zien in Café Halewijn, Hof 14, Amersfoort.

Kijk bij Galleries, hoe het bij mij uitpakt, bijvoorbeeld bij de muziek van de Dias Latinos. En lees hier meer over Dinekes werk.