Dat schilderen van Frans Hals – het knispert en knettert

Dat schilderen van Frans Hals – het knispert en knettert 

Er is geen enkel veegje verf waar verveling, of slordigheid uit spreekt. Snelheid, ja, hoge snelheid, vol plezier om de uitdaging om telkens weer precies – of dan tenminste nog nèt raak – de penseel op het canvas terecht laten komen. Nooit minder dan dat. Maar ook nooit een centje meer: er wordt niet door-gepeutert. Nooit. Een stuitende hoeveelheid levenslust springt je tegemoet, lef en branie. Ik kan het niet helpen, ik moet altijd even naar adem happen bij zijn werk. Er wordt wel gezegd dat hij een dronkaard en feestvierder was, dat zou volstrekt begrijpelijk zijn: het is verdraaide vaak feest in zijn werk. Het is eerder onbegrijpelijk, dat hij daarnaast dan ook nog al dit werk presteerde. Vanaf 13 oktober kun je in het Frans Hals Museum zien hoe hij allerlei andere schilders heeft geïnspireerd. Later. Na zijn dood. Moderne schilders. 

Tot zijn laatste snik

Kijk nu zijn kop (boven) maar eens aan: die is leep, die maak je niks wijs. Hij kijkt dwars door je heen. En zo lekker scherp, hoe hij aan het eind van zijn leven nog de neerbuigende bitches, de regentessen van zijn oude mannenhuis, ‘eventjes’ op hun ware inborst inschatte – en aldus neerzette met zijn penselen. Dames waarmee je gloeiend moest uitkijken, schat ik zo in. Huuh… Zou hun zelfingenomenheid verhinderd hebben te zien hoe lelijk zij daar te kijk gezet werden? Tactisch is anders, maar lef, dat had hij. (Ook Edouard Manet was zo onder de indruk, dat hij De regentessen naschilderde, zie link onder).

Een ketel toverdrank

Het kan heel goed, dat Frans Hals ook met de camera obscura (zie link) heeft gewerkt. Maar dan nog, om in halfdonker zo te werken, ik neem mijn petje af. En misschien ook niet, en was hij gewoon werkelijk verdraaide geniaal – maar dan is hij als jong kind al in een toverketel vol virtuositeit gevallen. Hij dondert alles er gewoon in een keer op. En raak.

Meer: Lees hier en kijk de video over de camera obscura. De expositie Frans Hals en de modernen duurt tot en met 24 februari 2019.

Hierbij: Zelfportret van Frans Hals. Durf ik hiernaast mijn portretten nog te laten zien? Kijk hier en vergelijk. Lees Bigger than life Of snuffel hier eens, van alles over portretten. Lees het NRC artikel Verloren schilderij van Manet teruggevonden, dat gaat over de kopie van Manet, die vanaf vandaag te zien is in het Frans Hals museum.