Het kunstwerk dat er niet was – A balancing act, bij KAdE

Het kunstwerk dat er niet was – A balancing act, bij KAdE

Het kunstwerk dat mij het meest opviel, daar in Amersfoort, dat was niet de olifant – die ondersteboven met z’n slurf steun vindt aan de muur – maar het kunstwerk dat er niet was. Wat mij daar triggert, dat is het citaat van Piet Mondriaan (zie onder), haast onopvallend in een kleine zij-ruimte te vinden is. Nergens iets van zijn hand te zien. (Nu ja, er is natuurlijk heel veel van zijn hand te zien in deze stad, en heel dichtbij ook, maar niet in deze ruimte dus.) Een hele tentoonstelling over het zoeken naar het evenwicht, niet statisch, maar vol leven en beweging, trillend van de concentratie. Gewoon omdat echt evenwicht niet anders bestaan kan.

Op de wip

Allemaal kunstenaars, die geïntrigeerd zijn door juist dat. Alsof daar alles om draait. Evenwicht. Alsof dat niet gewoon een knappe, maar grappige circusact is. Zoals dronken ijsberen op schommelstoelen, op een wip. Op de Noordpool. Op glad ijs, ja. (Je kunt ook overdrijven.)

Of alleen maar ‘gewoon’ een beetje zitten spelen met gewichten en vormen, kleuren niet te vergeten, zoals Alexander Calder, om een mobile te maken.

Curieus

Nee, het lijkt wel van belang te zijn, dat evenwicht. Het is precair. Het lijkt wel alsof dat het moment is waarop er flow kan ontstaan, creativiteit – het moment dat er ruimte is voor inspiratie, intuïtie zelfs. Dat is natuurlijk waarom al die kunstenaars er zich zo bewust van zijn. Maar zij zijn de enige niet, vraag het de gemiddelde yogadocent, sportklimmer of accountant: alles is een zoeken naar dat evenwicht – om fatsoenlijk te kunnen functioneren. En een hele hoop kunst is daar al heel driftig mee bezig. 

Maar om nou te zeggen, dat in evenwicht zijn nou altijd en overal maar zo feilloos lukt…

Nou, neuh

Onze hele vorm van leven, van samenleven, rammelt en stuitert zo’n beetje alle kanten op. Relatietje hier, emotietje daar, een wanhoopje, een wapenwedloopje, nog wat angstjes en een oorlogje toe. Maar onze Piet heeft het licht gezien. Piet Mondriaan heeft de overtuiging, dat we alles, om te beginnen in onszelf, stilletjes en zinderend, volmaakt in evenwicht kunnen krijgen. En dat we dat zullen uitbouwen – en leven. En dat de kunst dan gewoon overbodig is geworden. Omdat we het dan zelf allemaal al begrijpen. En doen. 

Kunst is alleen maar een vervangingsmiddel zolang de schoonheid van het leven nog afwezig is. Naarmate het leven aan evenwicht wint, zal de kunst geleidelijk aan verdwijnen. Piet Mondriaan, 1937. 

Wel het citaat, maar geen werkstuk. Duidelijk.

Hierbij: een van de olifanten, 1966, van Daniel Firman die je hele gevoel voor onder en boven doen wankelen en je brein outside the box kan krijgen, en een heel oude circusposter.

Meer: De expositie A balancing act duurt tot 6 januari 2019, lees hier meer. Lees ook Bestaat kunst ook als het licht uit is? Of lees hier meer over Piet Mondriaan. Of over KAdE. 

Voor Nico en H. L.