Niks dan kleur en humor – maar diepzinnigheid zat. Grayson Perry meets Desiderius Erasmus

Niks dan kleur en humor – maar diepzinnigheid zat. Grayson Perry meets Desiderius Erasmus

Hij kan ook alles zou je denken: tekenen, keramiek, wandtapijten, kleding, zichzelf in kaart brengen (letterlijk-kijk maar), zijn eigen vrouwelijke kant (Claire, kijk hier) accepteren, de hele kont tegen de hele kunstwereldkrib gooien (‘I wonder if the whole art market isn’t a money-laundering scheme’ – zie onderaan) met vazen en wandtapijten en met zijn Harley Davidson vol zuurstokkleuren – het houdt niet op. Wat een hoop fantasie. Het gaat alle kanten op zou je denken, behalve dat het dat niet gaat: Grayson Perry (1960) heeft een plan.

Kunstclub tijdens Lockdown

Half Engeland kalmeren bij de lockdown – en laten ontdekken op welke manieren kunst er toe doet voor iedereen, en hoe dan (schep!), eigenlijk lesgeven dus (zie zijn Art Club op BBC 4). Lezingen, boeken en theater, het bieden van een vlijmscherpe blik op het functioneren van de mens en een lans breken voor een meer humanistische en tolerantere wereld. Dat is andere koek.

Tolereer

En juist in dat laatste zou hij onze held Desiderius Erasmus (1467, kijk hier) kunnen ontmoeten, al zitten er enkele eeuwen tussen die twee. En ook al zou Desiderius wel opkijken van de man die zijn teddybeer op een altaar zet en oogverblindend gekleurde jurken wenst te dragen. Zoals Grayson Perry misschien een zwaar gepenseelde wenkbrauw zou optrekken bij het uitsluiten van delen van de bevolking: nèt geen tolerantie voor werkelijk iedereen – zoals de tijd van Desiderius kennelijk voorschreef. Toch is het niet zo vreemd dat Grayson Perry (in 2021) de Erasmusprijs toegekend kreeg. 

Een godin die Dwaasheid heet

Want ze hebben het allebei te kwaad met stompzinnigheid, het lijden en de valsheid die ze om zich heen zien, en ze verpakken het allebei met een strikje: Desiderius schreef de Lof der zotheid (kijk), waarbij de ‘dwaasheid’ als godin, met groot genoegen de mensheid verlichting en vrolijkheid brengt. En dat narigheid helemaal niet ligt aan de mens zelf… Grayson voorziet zijn maatschappelijke betrokkenheid en kritiek letterlijk van strikjes en kant. Je zou erin trappen, met boter en suiker. Maar helaas…

Het blijft niet bij grappen en stroop. Ze laten je kijken en denken

Want dat is wat kunstenaars doen. Opmerken, aanwijzen. (‘I sometimes watch the evening news on television and think all the world’s problems can be boiled down to one thing: the behavior of people with a Y chromosome.’ En zo nog wat quotes van hem, hier.) Hij heeft zelf zijn zachte kant (Claire) aardig in evenwicht weten te krijgen met zijn meneren-kant (Alan Measles, kijk), zo ziet het er in ieder geval wel uit. Hij heeft ze uitgebeeld als verbonden in een huwelijk: in balans.

Grayson Perry (kijk) gaat als een speer, een komeet kun je haast stellen, van de Turner (toe maar!) prijs naar Erasmus. Ambitieus maar gevoelig en vooral intuïtief, open en dwars, beetje clown maar evenzogoed een fakkeldrager voor het allesomvattende belang van kunst in een mensenleven. In ieder mens z’n / haar leven. Ik wil maar zeggen. Kijk mijn vorige blog maar eens:

Kunst – wat is het grote plaatje?  

Wintergasten met Grayson Perry, kijk hier.

Het is hierom dat hij is uitgekozen voor de Erasmusprijs, kijk hier.

Expositie in het Bonnefanten in Maastricht tot 20 maart 2022, kijk hier voor informatie.

Expositie in Kunstmuseum Den Haag t/m 3 april 2022, kijk hier voor informatie. 

Goud

Grayson Perrys kont tegen de kunstkrib: ‘I wonder if the whole art market isn’t a money-laundering scheme’. Hij heeft voortdurend commentaar op de dwingende consumptiemaatschappij. Op minuut 4:55 van deze korte documentaire (hiet te zien) zie je hoe hij een vaas met de plattegrond van een groot nieuw shoppingcenter in stukken slaat, die vervolgens gerepareerd wordt met goud  (Kintsugi, een oude Japanse techniek), en daardoor geheel nieuwe wegen en gouden mogelijkheden laat zien. Zie de Blog over Kunst, kintsugi en koans.

Huwelijk

En aan het einde van dezelfde korte documentaire, op minuut 9:08 laat hij de vaas met het huwelijk tussen Claire en Alan Measles zien: het samensmelten van zijn bewust beleefde vrouwelijke en mannelijke kant. Hij vertoont het als grappen en grollen, maar wij zóuden het kunnen zien als de uitbeelding van iemand die z’n evenwicht zoekt of helemaal gevonden heeft, de grootste kracht, kijk. En als je je verveelt op een landerige zondagmiddag kun je het ook alchemistisch noemen: lees hier. Het kan een hele hoop kracht voortbrengen. Zeggen ze. Het onderwerp zou Perry niet vreemd zijn, denk ik. (Je komt nogal eens ergens terecht als je je verdiept in een kunstenaar. Die misschien gewoon alleen maar een geintje maakt.)

 Voor F.